Przejdź do głównej zawartości
"Doktor Żywago" Borys Pasternak
"Doktor Żywago" Borys Pasternak
coś o autorze: Borys Pasternak (1890-1960) prozaik i poeta rosyjski. Pochodzący z inteligencko-artystycznego domu. Matka była pianistką, a ojciec malarzem. Prywatnie mający słabość do płci przeciwnej. W pewnym momencie utrzymywał trzy rodziny - pierwszej żony, drugiej żony i kochanki Olgi Iwińskiej. Z tymi dwoma ostatnimi żył równocześnie przez ostatnich dziesięć lat życia. Pupilek władzy na przełomie 20/30 lat, po publikacji "Doktora Żywago" popada w niełaskę. Nazywany parszywą owcą kalającą własne gniazdo nie potrafi się odnaleźć w nowej rzeczywistości. W wielu sytuacjach oportunista i tchórz nazywany przez Miłosza "trzcinowo giętkim". Zmuszony do odrzucenia nagrody Nobla za powieść "Doktor Żywago" - dzieło jego życia.
ilość stron: 586 stron
wydawnictwo: Rebis
Powieść, która miała prawo ujrzeć światło dzienne za dwieście lat po rewolucji, ujrzała światło dzienne już w 1957 roku. Przemycony maszynopis do Włoch został tam też wydrukowany. W Rosji wzbudził ogromne poruszenie i skandal. Pisarz został publicznie potępiony.
Nic dziwnego, bohater powieści jest inteligentem, którego nie fascynuje ani rewolucja, ani jej przywódcy. Doktor i poeta zarazem skonfrontowany zostaje z burzliwymi wydarzeniami historycznymi. Rewolucja z 1905 roku, I Wojna Światowa, rewolucja lutowa i październikowa z 1917 roku, wojna domowa, sprawiają, że życie Jurija i jego rodziny poddane jest bolesnym próbom. Rewolucja wymaga ofiar, a stan przejściowy wymaga wyrzeczeń. Faktycznie Rosjanie, a zwłaszcza bogaci inteligenci, zmuszeni są oddawać swoje "nadmetraże" do zakwaterowania przez inne proletariackie rodziny. Własność i dobra materialne wypracowane przez pokolenia są rekwirowane z dnia na dzień. Brakuje jedzenia, opału. W kraju panuje chaos polityczny, problemy z aprowizacją, z dostawami prądu czy kursami pociągów. Większość z nich stoi uziemiona na torach w całej Rosji.
A nasz bohater? Mieszka w Rosji i na Uralu. Przemieszcza kraj pociągami, na pieszo. Spędza dwa lata w lesie z bolszewickimi partyzantami, po czym od nich ucieka skazując się jako dezerter na niebezpieczeństwo. Poza tym, brakuje mu praktycznego zmysłu - pisze więc wiersze i nawiązuje kolejne romanse.W powieści ma więc dwie żony i kochankę, a z nimi pięcioro dzieci, których nie wychowuje. Ucieleśnia rosyjską duszę, która miłuje się w burzliwych i nieszczęśliwych historiach miłosnych i poezji, stanowiącej odskocznię od biednej rzeczywistości.
Opisanie kryzysu gospodarczego i upadku wartości w Rosji bolszewickiej wymagały od autora jak na owe czasy niezwykłej odwagi. Jurij Żywago traci pozycję zawodową, rodzinę, majątek. Żyje w niepewności, w każdej chwili może został złapany, osądzony i skazany na śmierć lub w najlepszym razie na karę gułagu. Pasternak konfrontuje jednostkę z totalitarnym systemem.Nawet tak wybitna osobowość jak bohater powieści wypada zatrważająco bezbronnie w zawierusze wojennych zdarzeń. Terror, niepewność i bieda dominują w życiu bohaterów. W tym odhumanizowanym świecie Jurij potrafi jednak ocalić w sobie człowieka. Przekaz ten odczytuję jako niezwykle pozytywny. Jednak z drugiej strony nachodzi na mnie refleksja, że oto kolejny raz gdy rewolucja pożera swoje dzieci, a ofiary są niewspółmierne do korzyści, które przynosi.
W wersji zaamerykanizowanej można obejrzeć film o tym samym tytule z niezapomnianą kreacją Omara Sharifa w reżyserii Davida Leana. Film mimo średnich recenzji zdobył pięć statuetek Oskara.
ocena: 7/10
Więcej informacji o Borysie Pasternaku
Więcej o okolicznościach powstania książki
Rewolucja październikowa na zdjęciach
Komentarze
Prześlij komentarz