"Bieguni" Olga Tokarczuk

w dniu

 Olga Tokarczuk "Bieguni"

"Bieguni" Olga Tokarczuk




coś o autorze: pisarka, eseistka, a także autorka scenariuszy, szczególnie upodobała sobie opowiadania ("Szafa", "Gra na wielu bębenkach", "Ostatnie historie",  "Opowiadania bizarne"). Tematyka jej powieści jest różnorodna - od  poruszających czasy nam odległe ("Podroż ludzi księgi" czy "Księgi Jakubowe") do czasów współczesnych ("Dom dzienny, dom nocny" czy  "Prowadź swój płóg"), zdarza się, że żongluje czasami przenosząc czytelnika raz w przeszłość, a raz w czasy teraźniejsze ("Bieguni"). Jest najbardziej nagradzaną obecnie żyjącą pisarką - od Nagród Nike (2008), nagrodę Bookera (2018), czy w końcu nagrodę Nobla (2018). 
Z UZASADNIENIA WERDYKTU NOBLOWSKIEGO KRÓLEWSKIEJ SZWEDZKIEJ AKADEMII NAUK.„W tej mieszance pięknych, uderzających obrazów odnajdziemy portret wyjątkowego miejsca, w którym skupiają się rozmaite kultury, jednostkowe losy i osobne punkty widzenia”.

Prywatnie absolwentka psychologii na Uniwersytecie Warszawskim, wegetarianka, ekolożka, obrończyni praw mniejszości seksualnych i propagatorka kontrowersyjnej idei sprowadzenia do Polski uchodźców. Wielu rodaków poczuło się urażonych jej słowami, pochodzącymi z wywiadu, w którym przedstawia Polaków jako kolonizatorów, tłamszących mniejszości, właścicieli niewolników, prześladujących Żydów. Nic dziwnego, że spotkał hejt, a wręcz groźby. Tym bardziej, że pomija milczeniem kolonializm, holokaust, ludobójstwo i niewolnictwo cywilizacji zachodnich...

liczba stron: 450 stron

wydawnictwo: Wydawnictwo literackie

 "Bieguni" Olgi Tokarczuk składa się z rozmaitych pod względem czasu akcji, postaci i długości opowiastek. Mamy tu historię małżeństwa podróżującego do Chorwacji. Podczas wydawałoby się standardowego wypoczynku ginie kobieta z małym dzieckiem, by później odnaleźć się. Wydarzenie to kładzie się cieniem na relacji małżonków. Odnajdziemy także Anuszkę, matkę niepełnosprawnego syna, czy opis śmierci, pogrzebu i przewiezienia serca Szopena do Polski.

Bardzo istotnym wątkiem są opisy preparowania, mumifikowania i plastynacji zwłok ludzkich. Fascynacja autorki eksponatami narządów, anomalii szczątek ludzkich i zwierzęcych lekko przeraża. Mamy więc opisy współczesnych wystaw prezentujących preparowane eksponaty, relację z sekcji zwłok w XVII wiecznym Amsterdamie, czy tajemnicze receptury mieszanek konserwujących wybrane części ciała Okazuje się, że od formaliny, poprzez brandy ludzie nie ustają wyszukiwaniu coraz bardziej doskonałych metod utrwalenia rozkładającego się ciała. Autorka ze znawstwem godnym eksperta opisuje to zagadnienie przytaczając rozmaitych ludzi zaangażowanych w tę dziedzinę nauki.

Tytułowi Bieguni to jedno z opowiadań, zresztą jedno z krótszych. Ci syberyjscy wyznawcy oryginalnej teorii chcieli uchronić się przed Złym będąc ciągle w ruchu. Wyrzekali się więc domu i osiadłego trybu życia, nieustannie przemieszczając się. W pewien sposób stali się protoplastami współczesnych koczowników podróżujących w celach zawodowych, turystycznych czy towarzyskich.

Dzisiejsi nomadzi, wśród nich autorka, przecinają swoje trajektorie na lotniskach,  "gatach", poczekalniach, hotelach. Otwarci na zmiany stref czasowych, języka i kultury, przemieszczają się objuczeni walizkami i niezbędnymi dokumentami. To nowe plemię odnajduje sens życia w jego niestałości i przypadkowości.

Autorka, z racji być może wykształcenia, wprowadza pojęcie "psychologii podróży". Oto na lotnisku wygłaszana jest prezentacja dotycząca tego zagadnienia. Passusy opisujące psychologiczne aspekty podróżowania są dosyć nudnawe i moim zdaniem przekombinowane. Trudno sobie wyobrazić przypadkowych uczestników konferencji, którzy z zaciekawieniem wsłuchują się w wykład bogaty w terminologię psychologoczno-podróżniczą na lotnisku. Nie wiadomo czy to realne wydarzenie, czy tylko fantazja pisarki.

Co jest siłą pisarstwa Olgi Tokarczuk? Autorka ma malarski i oryginalny styl. Przędzie malarski gobelin z pozornie trywialnych skrawków. Pięknie operuje słowem, malując nim niczym pędzlem kolejne obrazki. Pracowicie wertuje teksty źródłowe, z lekkością motylka przeskakując z tematów współczesnych, po te rozgrywające się w dawnych czasach. Jest kosmopolitką w wiecznej podróży, która niewątpliwie obdarzona jest talentem, a z drugiej strony mocno zakorzenioną w lokalną rzeczywistość artystką, czerpiącą całymi garściami z realiów polskiej ziemi.

Polecam powieść "Bieguni" czytelnikom, którzy cenią sobie książki bez "pospiesznej" fabuły, bardziej nastawione na opis i ciekawe figury stylistyczne, niż nagłe zwroty akcji. Czasami zawiłe myśli autorki wprowadzają w konsternację, trzeba przeczytać kilka razy by dokopać się do sensu. Dociekliwi czytelnicy na pewno poradzą sobie z tym wyzwaniem, a inni znajdą dla siebie fragmenty dla nich interesujące...  

ocena: 6/10

Wywiad pandemiczny:

 https://www.dw.com/pl/przypomniano-nam-%C5%BCe-jeste%C5%9Bmy-%C5%9Bmiertelni-wywiad-z-olg%C4%85-tokarczuk/a-54990078

  Tłumacze o książkach Olgi Tokarczuk
https://ksiazka.net.pl/tlumacze-o-tworczosci-olgi-tokarczuk

laureatką Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 2018 oraz laureatką nagrody The Man Booker International Prize 2018.

Źródło: https://zyciorysy.info/olga-tokarczuk/ | Zyciorysy.info
Coś o poglądach noblistki

Komentarze

Prześlij komentarz